Rozmowa portalu www.zaszczepsiewiedza.pl z profesorem Janem Kotarskim, ginekologiem i onkologiem, kierownikiem I Kliniki Ginekologii Onkologicznej i Ginekologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Wirus HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) jest jednym z ważnych czynników odpowiedzialnych za powstawanie stanów przedrakowych oraz raka szyjki macicy.
Szczepionka przeciw wirusowi jest dostępna w Polsce dopiero od 10 lat, nic więc dziwnego, że rodzice, przede wszystkim dziewczynek, oraz młode kobiety, często poszukują informacji na temat tej szczepionki.
„Dziś wiemy, że za patogenezę, czyli sposób powstania, około 30% nowotworów odpowiadają jakieś wirusy” wyjaśnia profesor Kotarski w rozmowie z portalem www.zaszczepsiewiedza.pl „Wirusy HPV związane są z powstawaniem stanów przednowotworowych i nowotworowych szyjki macicy, ale nie tylko, bo również nowotworów litych szyi, głowy, przełyku oraz odbytnicy” dodaje profesor. Istnieje ponad 200 typów wirusa HPV, z czego około 100 dotyczy ludzi. Szesnaście z nich może prowadzić do wystąpienia nowotworu. Niestety, zakażenie wirusem HPV nie powoduje żadnych objawów, gdyż występuje on miejscowo, w tkankach. Dobrym porównaniem jest zestawienie go z wirusem grypy, który dla odmiany występuje we krwi i dlatego zarażenie nim daje wyraźne, znane wszystkim, objawy. Aby dowiedzieć się, czy jesteśmy nosicielami wirusa HPV należałby wykonać skomplikowane, specjalistyczne badania molekularne.
Przeciw wirusowi HPV szczepić powinny się przede wszystkim dziewczynki w okresie dojrzewania, przed rozpoczęciem współżycia płciowego, gdyż jest to najczęstsza, choć nie jedyna, droga zarażenia się wirusem. Wirus HPV jest również wyjątkowy z innego powodu „Nabycie naturalnej odporności, czyli po przechorowaniu, w przypadku HPV nie jest możliwe, gdyż miano przeciwciał po zachorowaniu jest za niskie, aby uchronić przed ponowną infekcją. Tak więc ta sama osoba może zarazić się kilka razy tym wirusem” wyjaśnia profesor Kotarski. Po szczepieniu miano przeciwciał jest 1000-10000 razy większe niż po naturalnej infekcji i chroni przed wniknięciem wirusa HPV do organizmu.
Według zaleceń Amerykańskiej Akademii Pediatrii jednak szczepić powinny się nie tylko dziewczynki, ale również chłopcy „Jeśli spójrzmy na szczepienia jako na zjawisko społeczne, czyli związane z zdrowiem całej populacji, to okaże się, że te zalecenia nie są pozbawione sensu.
Dziś wiemy, że jeśli zaszczepimy 90% ludzi, nie ważne czy szczepionką przeciw ospie czy też wirusowi HPV, to po pewnym czasie wyeliminujemy patogen ze środowiska i te pozostałe 10% populacji również odniesie z tego korzyści, czyli nie zachoruje.Z punktu widzenia epidemiologicznego więc, gdzie celem jest wyeliminowanie wirusa ze środowiska, szczepienie zarówno dziewcząt jak i chłopców jest wskazane” zauważa profesor Kotarski.
Skuteczność szczepionek przeciw wirusowi HPV, rozumiana jako obecność przeciwciał wirusa typów 16 i 18 powodujących najwięcej zachorowań na raka, wynosi ponad 75%. Zainteresowanie działaniem szczepionki przeciw wirusowi HPV to jednak nie tylko polska specyfika. Amerykańska Akademia Pediatrii (American Academy of Pediatrics) w oficjalnym dokumencie publikowanym na początku sierpnia tego roku, w formie pytań i odpowiedzi, odnosi się do kilku ważnych zagadnień związanych ze szczepionką. We wstępie dokumentu stwierdza się, iż szczepionka przeciw wirusowi HPV „jest bezpieczna i skuteczna, zaś badania pokazały, że długotrwale chroni przed kilkoma często występującymi nowotworami”. Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) zaleca rozpoczynanie szczepienia przeciw wirusowi HPV wszystkim dzieciom w wieku 11 lub 12 lat, jako jednego z elementów programu szczepień ochronnych. Od czerwca 2006 roku, kiedy to szczepionka została zatwierdzona przez FDA (Food and Drug Administration, amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków), w USA podano około 79 milionów szczepionek. Dokument Amerykańskiej Akademii Pediatrii odnosi się również do informacji sugerujących, że szczepionki wywołują choroby autoimmunologiczne oraz przedwczesne wygasanie czynności jajników. W obu przypadkach stwierdzono, że badania naukowe przeczą tezie, że istnieje związek między szczepionką przeciw HPV a wymienionymi chorobami.